Άρθρο του Παναγιώτη Καγιά για τα Βραβεία της Νεανικής Επιχειρηματικότητας 2017
Η νεανική επιχειρηματικότητα,
startups και επιχειρείν είναι έννοιες απόλυτα συνυφασμένες σε μια
χώρα όπου οι μισοί νέοι προτιμούν
την αυτοαπασχόληση. Ωστόσο, ένα
σύνολο επίσημων στοιχείων που προέρχονται από κρατικούς φορείς, το
Γ.Ε.ΜΗ., την Τράπεζα της Ελλάδος και
την Endeavor προκαλούν περισσότερο προβληματισμό παρά αισιοδοξία
για το μέλλον της αγοράς. Μια αγορά
στην οποία το 40% των μικρομεσαίων
επιχειρήσεων έκλεισαν τα τελευταία
4 χρονια και όπου μόλις το 15% των
νεοφυών επιχειρήσεων κατάφεραν
να περάσουν την «κοιλάδα του θανάτου» και να γίνουν βιώσιμες.
Από την πλευρά του Κράτους, έχουν γίνει πολλά λάθη που οδήγησαν το 15% των Ελληνικών Επιχειρήσεων να μεταφέρει την έδρα του στο εξωτερικό, τη στιγμή που και το 40% όσων εταιριών έχουν μείνει στη χώρα μας έχουν την ίδια σκέψη. Αρχικά, η φορολογική αστάθεια επικουρούμενη φυσικά από την ιδιαίτερα υψηλή φορολογία. Εν συνεχεία, η γραφειοκρατία αλλα και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην κρατική χρηματοδότηση έχουν κάνει επίσης μεγάλη ζημιά. Είναι χαρακτηριστικό πως η μέση καθυστέρηση κρατικής χρηματοδότησης σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στη χώρα μας είναι 115 μέρες ενώ στην ΕΕ είναι μόλις 28 μέρες. Βέβαια, ευθύνη έχουν και οι νέοι επιχειρηματίες, οι οποίοι παρά τη δραματική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος στην εγχώρια αγορά, εστιάζουν σε ποσοστό 84% σε εσωστρεφείς τομείς όπως η εστίαση και η λιανική τροφίμων.
Φυσικά, το εκπαιδευτικό σύστημα είναι ακόμη μία αιτία για την κακή κατάσταση του νέου επιχειρείν στη χώρα μας. Αξίζει να αναφερθεί πως το 53% των νέων πτυχιούχων θεωρείται πως αποφοίτησαν από κλάδους που δε συμβάλλουν στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας ενώ και οι ίδιοι οι απόφοιτοι σε συντριπτικό ποσοστό, που αγγίζει το 82%, πιστεύουν πως το εκπαιδευτικό σύστημα έτσι όπως είναι σχεδιασμένο σήμερα, δε τους προετοιμάζει επαρκώς για την αγορά εργασίας. Γίνεται εύκολα λοιπόν αντιάρθρωσης του τραπεζικού τομέα, την παροχή κινήτρων για δραστηριοποίηση σε ανταγωνιστικούς τομείς, τη βελτίωση της νομοθεσίας για στρατηγικές επενδύσεις (fast track) αλλά και περαιτέρω με τη βελτίωση του κανονιστικού περιβάλλοντος. Επιδιώκουμε, με θεσμικές παρεμβάσεις, τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, την επιτάχυνση της απόδοσης δικαιοσύνης και την ανάπτυξη μιας ενεργητικής βιομηχανικής πολιτικής στους τομείς που διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα. Το νέο αναπτυξιακό μοντέλο θα πρέπει να προωθεί τα εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες και θα στηριχθεί στην ενδυνάμωση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, στην ενίσχυση του εγχώριου παραγωγικού δυναμικού και των συνεργασιών μεταξύ των επιχειρήσεων. Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον σ΄ ένα σημείο που μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε με σταθερά βήματα την ομαλή και οριστική έξοδο της Ελλάδας από την περιπέτεια της κρίσης. Οι δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική οικονομία είναι πολλές και το ενδιαφέρον τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας είναι μεγάλο. Η Ελλάδα παραμένει, παρά την κρίση, μια χώρα με τεράστιες προοπτικές, μια χώρα που κανένας σοβαρός επενδυτής δεν πρόκειται να αγνοήσει. Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις στην Ελλάδα, την περίοδο 2010-14 μειώθηκαν κατά 67% και χρειάζεται σκληρή δουλειά για να ανατραπεί η κατάσταση γενικευμένης αποεπένδυσης που σημειώθηκε τα προηγούμενα χρόνια. ληπτό πως πρέπει άμεσα να γίνει ένας γενναίος συνολικός επανασχεδιασμός της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες στη χώρα μας ούτως ώστε να εναρμονιστεί με τις σύγχρονες απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς.
Φυσικά, επακόλουθο της γενικότερης ζοφερής οικονομικής κατάστασης, είναι το λεγόμενο «brain drain». Σύμφωνα λοιπόν με επίσημα στοιχεία, περισσότεροι από 400.000 νέοι υψηλά καταρτισμένοι επιστήμονες και πτυχιούχοι έχουν φύγει από τη χώρα μας το διάστημα 2008- 2016, ενώ ένα εντυπωσιακό ποσοστό 49% των εργαζομένων στη χώρα μας έχει επίσης ως στόχο τη μετανάστευση. Οι άνθρωποι αυτοί που έχουν ήδη φύγει, έχουν συνεισφέρει αθροιστικά περισσότερα από 50δις Ευρώ στο ΑΕΠ των χωρών υποδοχής (κυρίως Γερμανία και Αγγλία) αυτά τα χρόνια, ένα νούμερο που ακούγεται ακόμα χειρότερο αν υπολογιστεί πως το Ελληνικό κράτος έχει δαπανήσει περίπου 8δις Ευρώ για την εκπαίδευση αυτών των νέων.
Συμπερασματικά, η Ελληνική Οικονομία αλλα και η Νεανική Επιχειρηματικότητα συνεχίζουν να αναζητούν ένα σημείο ισορροπίας. Αυτή τη στιγμή δείχνουν να βρίσκονται εγκλωβισμένες σε μια επικίνδυνη σταθερότητα, μια περίεργη εσωστρέφεια και μια ανεξήγητη έμφαση στην κατανάλωση. Ωστόσο, επειδή όλοι θέλουμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο στο επιχειρείν, πρέπει να υπάρχει πίστη στο εγχείρημα, καθώς αυτό είναι το βασικό συστατικό της επιτυχίας. Πρέπει επίσης να υπάρχει σωστός κλαδικός προσανατολισμός από την πλευρά των νέων επιχειρηματιών αλλά και ένα Κράτος το οποίο θα επιβραβεύει την επιχειρηματικότητα και την αριστεία και δε θα την τιμωρεί. Η δουλειά λοιπόν όλων, του Κράτους, των χρηματοδοτών, των επιχειρηματιών, του εκπαιδευτικού συστήματος και των Media πρέπει να είναι να τροφοδοτεί ο καθένας από την πλευρά του αυτή την πίστη δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου ανθίζουν οι ιδέες, ώστε να προχωρήσουμε όλοι μαζί μπροστά για την ανασυγκρότηση της Ελληνικής Οικονομίας.
Επιμέλεια: Αλέξανδρος Σιώης
Associate CIPD,
BSc Political Science A.U.TH.
MSc Management & HR, LSE
Από την πλευρά του Κράτους, έχουν γίνει πολλά λάθη που οδήγησαν το 15% των Ελληνικών Επιχειρήσεων να μεταφέρει την έδρα του στο εξωτερικό, τη στιγμή που και το 40% όσων εταιριών έχουν μείνει στη χώρα μας έχουν την ίδια σκέψη. Αρχικά, η φορολογική αστάθεια επικουρούμενη φυσικά από την ιδιαίτερα υψηλή φορολογία. Εν συνεχεία, η γραφειοκρατία αλλα και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην κρατική χρηματοδότηση έχουν κάνει επίσης μεγάλη ζημιά. Είναι χαρακτηριστικό πως η μέση καθυστέρηση κρατικής χρηματοδότησης σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στη χώρα μας είναι 115 μέρες ενώ στην ΕΕ είναι μόλις 28 μέρες. Βέβαια, ευθύνη έχουν και οι νέοι επιχειρηματίες, οι οποίοι παρά τη δραματική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος στην εγχώρια αγορά, εστιάζουν σε ποσοστό 84% σε εσωστρεφείς τομείς όπως η εστίαση και η λιανική τροφίμων.
Φυσικά, το εκπαιδευτικό σύστημα είναι ακόμη μία αιτία για την κακή κατάσταση του νέου επιχειρείν στη χώρα μας. Αξίζει να αναφερθεί πως το 53% των νέων πτυχιούχων θεωρείται πως αποφοίτησαν από κλάδους που δε συμβάλλουν στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας ενώ και οι ίδιοι οι απόφοιτοι σε συντριπτικό ποσοστό, που αγγίζει το 82%, πιστεύουν πως το εκπαιδευτικό σύστημα έτσι όπως είναι σχεδιασμένο σήμερα, δε τους προετοιμάζει επαρκώς για την αγορά εργασίας. Γίνεται εύκολα λοιπόν αντιάρθρωσης του τραπεζικού τομέα, την παροχή κινήτρων για δραστηριοποίηση σε ανταγωνιστικούς τομείς, τη βελτίωση της νομοθεσίας για στρατηγικές επενδύσεις (fast track) αλλά και περαιτέρω με τη βελτίωση του κανονιστικού περιβάλλοντος. Επιδιώκουμε, με θεσμικές παρεμβάσεις, τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, την επιτάχυνση της απόδοσης δικαιοσύνης και την ανάπτυξη μιας ενεργητικής βιομηχανικής πολιτικής στους τομείς που διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα. Το νέο αναπτυξιακό μοντέλο θα πρέπει να προωθεί τα εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες και θα στηριχθεί στην ενδυνάμωση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, στην ενίσχυση του εγχώριου παραγωγικού δυναμικού και των συνεργασιών μεταξύ των επιχειρήσεων. Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον σ΄ ένα σημείο που μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε με σταθερά βήματα την ομαλή και οριστική έξοδο της Ελλάδας από την περιπέτεια της κρίσης. Οι δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική οικονομία είναι πολλές και το ενδιαφέρον τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας είναι μεγάλο. Η Ελλάδα παραμένει, παρά την κρίση, μια χώρα με τεράστιες προοπτικές, μια χώρα που κανένας σοβαρός επενδυτής δεν πρόκειται να αγνοήσει. Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις στην Ελλάδα, την περίοδο 2010-14 μειώθηκαν κατά 67% και χρειάζεται σκληρή δουλειά για να ανατραπεί η κατάσταση γενικευμένης αποεπένδυσης που σημειώθηκε τα προηγούμενα χρόνια. ληπτό πως πρέπει άμεσα να γίνει ένας γενναίος συνολικός επανασχεδιασμός της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες στη χώρα μας ούτως ώστε να εναρμονιστεί με τις σύγχρονες απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς.
Φυσικά, επακόλουθο της γενικότερης ζοφερής οικονομικής κατάστασης, είναι το λεγόμενο «brain drain». Σύμφωνα λοιπόν με επίσημα στοιχεία, περισσότεροι από 400.000 νέοι υψηλά καταρτισμένοι επιστήμονες και πτυχιούχοι έχουν φύγει από τη χώρα μας το διάστημα 2008- 2016, ενώ ένα εντυπωσιακό ποσοστό 49% των εργαζομένων στη χώρα μας έχει επίσης ως στόχο τη μετανάστευση. Οι άνθρωποι αυτοί που έχουν ήδη φύγει, έχουν συνεισφέρει αθροιστικά περισσότερα από 50δις Ευρώ στο ΑΕΠ των χωρών υποδοχής (κυρίως Γερμανία και Αγγλία) αυτά τα χρόνια, ένα νούμερο που ακούγεται ακόμα χειρότερο αν υπολογιστεί πως το Ελληνικό κράτος έχει δαπανήσει περίπου 8δις Ευρώ για την εκπαίδευση αυτών των νέων.
Συμπερασματικά, η Ελληνική Οικονομία αλλα και η Νεανική Επιχειρηματικότητα συνεχίζουν να αναζητούν ένα σημείο ισορροπίας. Αυτή τη στιγμή δείχνουν να βρίσκονται εγκλωβισμένες σε μια επικίνδυνη σταθερότητα, μια περίεργη εσωστρέφεια και μια ανεξήγητη έμφαση στην κατανάλωση. Ωστόσο, επειδή όλοι θέλουμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο στο επιχειρείν, πρέπει να υπάρχει πίστη στο εγχείρημα, καθώς αυτό είναι το βασικό συστατικό της επιτυχίας. Πρέπει επίσης να υπάρχει σωστός κλαδικός προσανατολισμός από την πλευρά των νέων επιχειρηματιών αλλά και ένα Κράτος το οποίο θα επιβραβεύει την επιχειρηματικότητα και την αριστεία και δε θα την τιμωρεί. Η δουλειά λοιπόν όλων, του Κράτους, των χρηματοδοτών, των επιχειρηματιών, του εκπαιδευτικού συστήματος και των Media πρέπει να είναι να τροφοδοτεί ο καθένας από την πλευρά του αυτή την πίστη δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου ανθίζουν οι ιδέες, ώστε να προχωρήσουμε όλοι μαζί μπροστά για την ανασυγκρότηση της Ελληνικής Οικονομίας.
Επιμέλεια: Αλέξανδρος Σιώης
Associate CIPD,
BSc Political Science A.U.TH.
MSc Management & HR, LSE