Επιχειρηματικότητα, Γένους Θηλυκού
Μιλώντας για το ρόλο των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία, στην εκδήλωση που διοργάνωσε το πολιτικό μου γραφείο το Νοέμβριο με
κεντρική ομιλήτρια την συνάδελφο βουλευτή Α΄ Αθηνών κα. Όλγα Κεφαλογιάννη, σε μια αποστροφή του λόγου μου είχα υποστηρίξει ότι η επιχειρηματικότητα δεν έχει φύλο.
Το αιτιολόγησα ισχυριζόμενος πως οι καινοτόμες ιδέες δεν υπόκεινται σε ηλικιακούς ή εκπαιδευτικούς περιορισμούς, αλλά προϋποθέτουν πάθος, ορμή και αποφασιστικότητα.
Η επιχειρηματική ιστορία, εξάλλου, έχει πλήθος από παραδείγματα γυναικών και ανδρών που διακρίθηκαν στη ζωή, γιατί πίστεψαν στις δυνατότητές τους χωρίς να αναζητήσουν βολικές δικαιολογίες.
Για αυτό, απευθυνόμενος στις εκατοντάδες γυναίκες που γέμισαν ασφυκτικά το χώρο όπου διοργάνωσα εκείνη την εκδήλωση, τις προέτρεψα να βγουν μπροστά με περισσή αυτοπεποίθηση.
Να τολμήσουν με πείσμα, επιμονή, αποφασιστικότητα και αξιοπρέπεια να «σπάσουν» ταμπού, στερεότυπα και παγιωμένες συμπεριφορές ή αντιλήψεις.
Να αναδείξουν τα ταλέντα τους θαρραλέα. Να αδράξουν περισσότερες ευκαιρίες, να πιστέψουν στον εαυτό τους, αποσυνδέοντας την εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους με το στερεότυπο που κατατρέχει την αγορά εργασίας και τον κόσμο των επιχειρήσεων πως: «Πρέπει να σε βοήθησε το ότι είσαι γυναίκα».
Αυτό είναι επιχείρημα μιας άλλης, ξεπερασμένης, εποχής. Διότι, όπως εξήγησα, ο αγώνας για τα δικαιώματα των γυναικών είναι αγώνας για δικαιοσύνη.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι λέξεις δημιουργία, δράση, πρωτοβουλία, αποτελεσματικότητα, ικανότητα, πυγμή, ταχύτητα, ηγεσία και πειθαρχία είναι γένους θηλυκού. Σήμερα προσθέτω και τη λέξη επιχειρηματικότητα.
Ακόμη και τώρα που λόγω της κρίσης οι επιχειρηματικές ευκαιρίες είναι λίγες, η εποχή ευνοεί την εξισορρόπηση των σχέσεων φύλου στον κόσμο των επιχειρήσεων. Η διαπίστωση αυτή απορρέει από την καλλιέργεια ισχυρού επιχειρηματικού υπόβαθρου στις γυναίκες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια σπάνε το καλούπι της «νοικοκυράς» στρεφόμενες προς όλο και περισσότερες δουλειές με προοπτική και ευκαιρίες καριέρας.
Έρευνα της ICAP που πραγματοποιήθηκε το 2016 κατέδειξε ότι η καταξίωση, η αναγνώριση και η επιτυχημένη καριέρα «θρέφουν» τις φιλοδοξίες και τα όνειρα της σύγχρονης Ελληνίδας, ενισχύοντας παράλληλα τον καλώς εννοούμενο «επαγγελματικό εγωισμό».
Ως εκ τούτου το γυναικείο επιχειρείν από αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα που είναι σήμερα, μπορεί κάλλιστα να εξελιχθεί σε ελπίδα για το μέλλον. Ιδίως από τη στιγμή που το λεγόμενο «ασθενές φύλο» έπαψε να λειτουργεί μονάχα ως καταναλωτής και εξελίχθηκε σε παράγοντα της οικονομίας.
Κατά την προσωπική μου άποψη, αλλά και της Νέας Δημοκρατίας γενικότερα, η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας μπορεί να αποβεί καθοριστική για την εθνική μας οικονομία. Αρκεί φυσικά να καταστεί βασικός συντελεστής παραγωγικής διαδικασίας και σημαντική παράμετρος της σύγχρονης οικονομικής πραγματικότητας.
Προς αυτήν την κατεύθυνση στόχευσή μας είναι να στηρίξουμε τη σύγχρονη Ελληνίδα στην προσπάθειά της να αναπτύξει δράσεις, να δημιουργήσει επιχειρήσεις και να γίνει φορέας παροχής υπηρεσιών και προϊόντων.
Σημαντικό «εργαλείο» θα αποτελέσουν τα ειδικά προγράμματα του ΟΑΕΔ για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, τα οποία προσφέρουν καταρχήν την οικονομική στήριξη που απαιτείται για ένα τέτοιο εγχείρημα.
Εξίσου ωφέλιμη θα είναι και η πραγματοποίηση σεμιναρίων εξειδικευμένης κατάρτισης σε θέματα οργάνωσης και ανάπτυξης επιχειρήσεων, καθώς και η εφαρμογή προγραμμάτων δια βίου μάθησης σε επίπεδο τεχνογνωσίας.
Η στήριξη τέτοιων επιχειρήσεων αποτελεί κεντρική μας επιλογή. Όχι γιατί εντάσσεται σε μια λογική με κατάλοιπα από φεμινιστικές ανησυχίες ή γιατί τις διαχωρίζουμε ως μια ειδική κοινωνική κατηγορία, αλλά διότι προτεραιότητά μας είναι να καλλιεργήσουμε μια «άλλη» γενιά. Πιο σκεπτόμενη, η οποία θα αντιλαμβάνεται την επιχειρηματικότητα ως άνοιγμα του δρόμου προς ένα στέρεο αναπτυξιακό πρότυπο που έχει ανάγκη η πατρίδα μας, με φορολογικά κίνητρα, κατάρτιση, μα και διευκόλυνση της πρόσβασης σε καλύτερο στελεχιακό δυναμικό.
Για όλες και όλους εμάς στη Νέα Δημοκρατία, οι γυναίκες μπορούν! Να συμμετέχουν ισότιμα στο χώρο των επιχειρήσεων, να αναλάβουν ενεργά το ρόλο που τους αναλογεί, να συμμετέχουν γόνιμα στην παραγωγική διαδικασία, να λειτουργούν ως σημείο αιχμής στην προσπάθεια ενίσχυσης της ανάπτυξης, να βρεθούν στην πρώτη γραμμή της μάχης για την οικονομική ανάκαμψη της πατρίδας μας.
Και αυτό οφείλεται στην έμφυτη ικανότητά τους να συνδυάζουν χαρακτηριστικά που λείπουν από εμάς τους άνδρες, όπως είναι για παράδειγμα οι πρακτικές λύσεις, η προσήλωση στο στόχο και οι πολυσχιδείς δραστηριότητες. Ταλέντα αν μη τι άλλο χρήσιμα και ωφέλιμα για τις θέσεις ευθύνης και τις προκλήσεις που εμπεριέχουν.
Συνοψίζοντας, εάν θέλουμε να αναδείξουμε την ανάγκη στήριξης, τόνωσης και προώθησης της γυναικείας επιχειρηματικότητας, πρέπει να εργαστούμε ως χώρα για τη διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών.
Αν θέλουμε ως κοινωνία να ενισχύσουμε την παρεμβατικότητα των γυναικών, οφείλουμε να πάψουμε να το ισχυριζόμαστε στα λόγια και να το στηρίξουμε με πράξεις που θα διαμορφώνουν μια νέα κουλτούρα. Μια νέα αντίληψη η οποία θα αναδεικνύει την ανάληψη επιχειρηματικής δράσης ως θετική επιλογή ζωής, για ανθρώπους με ιδέες, διάθεση και όραμα για δουλειά. Μια αντίληψη η οποία θα ενθαρρύνει τις γυναίκες να στραφούν στη δημιουργική, εξωστρεφή, καινοτόμα επιχειρηματικότητα.
Το μήνυμά μου προς κάθε μία είναι σαφές: Καθίστε στο τραπέζι ισότιμα, επιδιώξτε τις προκλήσεις, πάρτε ρίσκα, κυνηγήστε στόχους και φιλοδοξίες με γνώμονα το τι μπορείτε και θέλετε να κάνετε και όχι ότι σας λένε ότι δεν μπορείτε να πετύχετε.
Δημιουργήστε, αγωνιστείτε, μοχθήστε, δοκιμαστείτε, προσπαθήστε! Και αν αποτύχετε, προσπαθήστε ξανά, πιο σκληρά, πιο αποφασιστικά. Γιατί η ζωή και άρα η δημιουργία, πάντα εκπορεύονται από τη γυναίκα.
Ξαναστήστε, λοιπόν, τους κανόνες του παιχνιδιού. Όχι παλαιομοδίτικα ή αναχρονιστικά, αλλά με σύγχρονους όρους.
Η βαθιά πατριαρχική αντίληψη ότι η γυναίκα είναι ο αγρός και ο άνδρας το αλέτρι, έχει πάψει να υφίσταται. Και το επιβεβαιώνει μια φράση που διάβασα πρόσφατα σε ένα βιβλίο: «Όταν μορφώνεις ένα αγόρι μορφώνεις και ένα άτομο. Όταν μορφώνεις ένα κορίτσι, μορφώνεις μια ολόκληρη κοινωνία».
Από θέση αρχής ταυτίζομαι με αυτήν την άποψη. Όπως και με όσους υποστηρίζουν ότι «η γυναίκα βρίσκεται στην κορυφή κάθε δημιουργικότητας».
Το αιτιολόγησα ισχυριζόμενος πως οι καινοτόμες ιδέες δεν υπόκεινται σε ηλικιακούς ή εκπαιδευτικούς περιορισμούς, αλλά προϋποθέτουν πάθος, ορμή και αποφασιστικότητα.
Η επιχειρηματική ιστορία, εξάλλου, έχει πλήθος από παραδείγματα γυναικών και ανδρών που διακρίθηκαν στη ζωή, γιατί πίστεψαν στις δυνατότητές τους χωρίς να αναζητήσουν βολικές δικαιολογίες.
Για αυτό, απευθυνόμενος στις εκατοντάδες γυναίκες που γέμισαν ασφυκτικά το χώρο όπου διοργάνωσα εκείνη την εκδήλωση, τις προέτρεψα να βγουν μπροστά με περισσή αυτοπεποίθηση.
Να τολμήσουν με πείσμα, επιμονή, αποφασιστικότητα και αξιοπρέπεια να «σπάσουν» ταμπού, στερεότυπα και παγιωμένες συμπεριφορές ή αντιλήψεις.
Να αναδείξουν τα ταλέντα τους θαρραλέα. Να αδράξουν περισσότερες ευκαιρίες, να πιστέψουν στον εαυτό τους, αποσυνδέοντας την εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους με το στερεότυπο που κατατρέχει την αγορά εργασίας και τον κόσμο των επιχειρήσεων πως: «Πρέπει να σε βοήθησε το ότι είσαι γυναίκα».
Αυτό είναι επιχείρημα μιας άλλης, ξεπερασμένης, εποχής. Διότι, όπως εξήγησα, ο αγώνας για τα δικαιώματα των γυναικών είναι αγώνας για δικαιοσύνη.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι λέξεις δημιουργία, δράση, πρωτοβουλία, αποτελεσματικότητα, ικανότητα, πυγμή, ταχύτητα, ηγεσία και πειθαρχία είναι γένους θηλυκού. Σήμερα προσθέτω και τη λέξη επιχειρηματικότητα.
Ακόμη και τώρα που λόγω της κρίσης οι επιχειρηματικές ευκαιρίες είναι λίγες, η εποχή ευνοεί την εξισορρόπηση των σχέσεων φύλου στον κόσμο των επιχειρήσεων. Η διαπίστωση αυτή απορρέει από την καλλιέργεια ισχυρού επιχειρηματικού υπόβαθρου στις γυναίκες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια σπάνε το καλούπι της «νοικοκυράς» στρεφόμενες προς όλο και περισσότερες δουλειές με προοπτική και ευκαιρίες καριέρας.
Έρευνα της ICAP που πραγματοποιήθηκε το 2016 κατέδειξε ότι η καταξίωση, η αναγνώριση και η επιτυχημένη καριέρα «θρέφουν» τις φιλοδοξίες και τα όνειρα της σύγχρονης Ελληνίδας, ενισχύοντας παράλληλα τον καλώς εννοούμενο «επαγγελματικό εγωισμό».
Ως εκ τούτου το γυναικείο επιχειρείν από αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα που είναι σήμερα, μπορεί κάλλιστα να εξελιχθεί σε ελπίδα για το μέλλον. Ιδίως από τη στιγμή που το λεγόμενο «ασθενές φύλο» έπαψε να λειτουργεί μονάχα ως καταναλωτής και εξελίχθηκε σε παράγοντα της οικονομίας.
Κατά την προσωπική μου άποψη, αλλά και της Νέας Δημοκρατίας γενικότερα, η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας μπορεί να αποβεί καθοριστική για την εθνική μας οικονομία. Αρκεί φυσικά να καταστεί βασικός συντελεστής παραγωγικής διαδικασίας και σημαντική παράμετρος της σύγχρονης οικονομικής πραγματικότητας.
Προς αυτήν την κατεύθυνση στόχευσή μας είναι να στηρίξουμε τη σύγχρονη Ελληνίδα στην προσπάθειά της να αναπτύξει δράσεις, να δημιουργήσει επιχειρήσεις και να γίνει φορέας παροχής υπηρεσιών και προϊόντων.
Σημαντικό «εργαλείο» θα αποτελέσουν τα ειδικά προγράμματα του ΟΑΕΔ για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, τα οποία προσφέρουν καταρχήν την οικονομική στήριξη που απαιτείται για ένα τέτοιο εγχείρημα.
Εξίσου ωφέλιμη θα είναι και η πραγματοποίηση σεμιναρίων εξειδικευμένης κατάρτισης σε θέματα οργάνωσης και ανάπτυξης επιχειρήσεων, καθώς και η εφαρμογή προγραμμάτων δια βίου μάθησης σε επίπεδο τεχνογνωσίας.
Η στήριξη τέτοιων επιχειρήσεων αποτελεί κεντρική μας επιλογή. Όχι γιατί εντάσσεται σε μια λογική με κατάλοιπα από φεμινιστικές ανησυχίες ή γιατί τις διαχωρίζουμε ως μια ειδική κοινωνική κατηγορία, αλλά διότι προτεραιότητά μας είναι να καλλιεργήσουμε μια «άλλη» γενιά. Πιο σκεπτόμενη, η οποία θα αντιλαμβάνεται την επιχειρηματικότητα ως άνοιγμα του δρόμου προς ένα στέρεο αναπτυξιακό πρότυπο που έχει ανάγκη η πατρίδα μας, με φορολογικά κίνητρα, κατάρτιση, μα και διευκόλυνση της πρόσβασης σε καλύτερο στελεχιακό δυναμικό.
Για όλες και όλους εμάς στη Νέα Δημοκρατία, οι γυναίκες μπορούν! Να συμμετέχουν ισότιμα στο χώρο των επιχειρήσεων, να αναλάβουν ενεργά το ρόλο που τους αναλογεί, να συμμετέχουν γόνιμα στην παραγωγική διαδικασία, να λειτουργούν ως σημείο αιχμής στην προσπάθεια ενίσχυσης της ανάπτυξης, να βρεθούν στην πρώτη γραμμή της μάχης για την οικονομική ανάκαμψη της πατρίδας μας.
Και αυτό οφείλεται στην έμφυτη ικανότητά τους να συνδυάζουν χαρακτηριστικά που λείπουν από εμάς τους άνδρες, όπως είναι για παράδειγμα οι πρακτικές λύσεις, η προσήλωση στο στόχο και οι πολυσχιδείς δραστηριότητες. Ταλέντα αν μη τι άλλο χρήσιμα και ωφέλιμα για τις θέσεις ευθύνης και τις προκλήσεις που εμπεριέχουν.
Συνοψίζοντας, εάν θέλουμε να αναδείξουμε την ανάγκη στήριξης, τόνωσης και προώθησης της γυναικείας επιχειρηματικότητας, πρέπει να εργαστούμε ως χώρα για τη διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών.
Αν θέλουμε ως κοινωνία να ενισχύσουμε την παρεμβατικότητα των γυναικών, οφείλουμε να πάψουμε να το ισχυριζόμαστε στα λόγια και να το στηρίξουμε με πράξεις που θα διαμορφώνουν μια νέα κουλτούρα. Μια νέα αντίληψη η οποία θα αναδεικνύει την ανάληψη επιχειρηματικής δράσης ως θετική επιλογή ζωής, για ανθρώπους με ιδέες, διάθεση και όραμα για δουλειά. Μια αντίληψη η οποία θα ενθαρρύνει τις γυναίκες να στραφούν στη δημιουργική, εξωστρεφή, καινοτόμα επιχειρηματικότητα.
Το μήνυμά μου προς κάθε μία είναι σαφές: Καθίστε στο τραπέζι ισότιμα, επιδιώξτε τις προκλήσεις, πάρτε ρίσκα, κυνηγήστε στόχους και φιλοδοξίες με γνώμονα το τι μπορείτε και θέλετε να κάνετε και όχι ότι σας λένε ότι δεν μπορείτε να πετύχετε.
Δημιουργήστε, αγωνιστείτε, μοχθήστε, δοκιμαστείτε, προσπαθήστε! Και αν αποτύχετε, προσπαθήστε ξανά, πιο σκληρά, πιο αποφασιστικά. Γιατί η ζωή και άρα η δημιουργία, πάντα εκπορεύονται από τη γυναίκα.
Ξαναστήστε, λοιπόν, τους κανόνες του παιχνιδιού. Όχι παλαιομοδίτικα ή αναχρονιστικά, αλλά με σύγχρονους όρους.
Η βαθιά πατριαρχική αντίληψη ότι η γυναίκα είναι ο αγρός και ο άνδρας το αλέτρι, έχει πάψει να υφίσταται. Και το επιβεβαιώνει μια φράση που διάβασα πρόσφατα σε ένα βιβλίο: «Όταν μορφώνεις ένα αγόρι μορφώνεις και ένα άτομο. Όταν μορφώνεις ένα κορίτσι, μορφώνεις μια ολόκληρη κοινωνία».
Από θέση αρχής ταυτίζομαι με αυτήν την άποψη. Όπως και με όσους υποστηρίζουν ότι «η γυναίκα βρίσκεται στην κορυφή κάθε δημιουργικότητας».